Stress deel 2

Om maar gelijk de daad bij het woord te voegen. De frequentie van mijn blogs beter hanteren. Dus vandaag deel twee van het onderwerp Stress.
Wat is stress, wat doet het met jou en wat zijn de gevolgen wanneer je langdurig stress ervaart? Dat zijn de onderwerpen van de komende blogs. Deze week ga ik vertellen over de verschillende vormen van stress.

Maar eerst kort dit. Je lichaam is zo gebouwd dat het zelf zorgt dat intern alles in evenwicht blijft. De homeostase; ofwel de gezondheid van je lichaam wordt bewaakt door allerlei innerlijke processen. Denk hierbij aan je lichaamstemperatuur, je glucose, de bloeddruk, je zuurstofdruk, en je energielevel. Dat zijn er heel wat om bij te houden en daar heeft je lichaam het dagelijks erg druk mee.

Heb je nou een virus te pakken en krijg je koorts, dan is dat stress voor je lijf. Die koorts heb je nodig om het virus te bestrijden mits het niet te lang duurt. Hetzelfde geldt ook voor het verwerken van suiker, ofwel glucose. Je hebt een beetje nodig, dat kan je lijf prima verwerken via insuline. Maar heb je veel suikerrijke maaltijden of tussendoortjes, dan ervaart jouw systeem constant stress.

Je evenwicht wordt verstoord door allerlei factoren:
Verkeerde voeding, koffie, alcohol, roken, rotopmerkingen van anderen, personen die je bedreigen, te weinig of (ja echt) te veel beweging, slaaptekort, te veel taken (privé- en werk gerelateerd), een verstoorde darmflora, luchtvervuiling, sigarettenrook (van anderen) medicijnen, infecties enzovoorts.
Geeft dit rijtje stress? Aan een hele hoop dingen kun je zelf iets doen. Daar kom ik later op terug. In deze blog zal ik beschrijven welke soorten stress we kunnen ervaren en de werking ervan.

We beginnen met Eustress:
De stress die we nodig hebben om ons leven, zeg maar, kleur te geven.
Verliefdheid is zo’n stressfactor, echt, denk maar eens aan de kalverliefde in je puberjaren, My God, hell! Nieuwe uitdagingen aangaan, of een doelpunt bij je favoriete voetbalclub (of gescoord door jouw kind in het jeugdteam, ik zeg maar wat). Een prachtig lied van je favoriete band, een examen behalen, dat soort dingen. Ze kleuren het leven, en bieden een gezonde dosis stresshormonen.

Dan de Distress: de party pooper, want het tegenovergestelde van de voorganger. Stress die ervoor zorgt dat je in de vecht/vlucht reactie terecht komt. Denk hierbij aan een plots opduikende fietser die je op een haar na mist, een ambulance die achter je met zwaailichten raast, een allergie die de kop op steekt en je hebt geen idee waar het vandaan komt, honger -omdat je de hele dag door de drukte vergeten bent je broodje-salade-lunch- te eten en hoofdpijn ervan krijgt, of juist te veel eten heel de dag. Ook een stressfactor. Dus, distress is ook een vorm van stress die je dagelijks kunt ervaren. Hmmm.

Over-stress: het gevolg van een aanhoudende distress. Dus chronisch, en je komt maar niet toe aan een stukje ontspanning, of je neemt die zelf niet. Voorbeelden zijn: je baas blijft je taken en mapjes aanvullen, je bent zelfs na werktijd (en in de vakanties) nog telefonisch bereikbaar voor je baas of cliënten, je praktijk loopt niet zoals je wilt en je blijft piekeren hierover en denkt nergens anders meer aan, er gebeurt iets met een dierbare en dat vergt veel en langdurige zorg, je trekt je grenzen steeds verder op met sporten. Iedere dag intensief sporten is ook niet gezond, misschien ongelooflijk maar waar.

En dan hebben we nog: UNDER STRESS. En geloof mij, daar lijden echt veel mensen aan. Chronische verveling op je werk. Je werkzaamheden zijn te gemakkelijk of te repeterend voor je geworden. Misschien heb je minder te doen omdat het op de zaak rustiger is? Dit gevoel wordt al snel weggeduwd in het hokje van burn-out terwijl je een duidelijk geval bent van bore-out. Ik schreef er ongeveer een jaar geleden een blog over. Je af en toe vervelen is oké, vooral bij de huidige generatie kinderen die al snel roept dat ze zich vervelen met een kast vol speelgoed. Ze worden creatief als je de filmpjes en video’s op rantsoen zet. Maar voor de werkende klasse die de draait niet vindt op het werk zeg ik: Ga iets anders doen! Verander van baan, en snel! Want het wordt steeds lastiger om je uit die neerwaartse spiraal te wringen terug naar boven. Deze vorm van stress is echt niet fijn.

Dus je ziet er zijn bepaalde vormen van stress waarvan er eigenlijk maar één is die een positief effect heeft op je dagelijkse leven. De rest is een negatieve vorm die we liever kwijt dan rijk zijn. Soms, heel soms, heb je wel die acute stress nodig (een vorm van distress). In de oertijd stond men wel eens oog in oog met een roofdier dat jou als snackje op zijn menu zag staan, dat betekende; je moest vechten of vluchten. Af en toe in die actie-reactie modus terechtkomen is oké, mits je daarna natuurlijk weer in een ontspannende fase terecht komt. De truc zit in de dosering van de druk die je dagelijks voelt. In de volgende blog zal ik schrijven over de gevolgen van chronische stress, wanneer je dus geen vorm van ontspanning meer beleeft.

Voor nu zeg ik, geniet van het heerlijke weer, probeer te ontspannen met hier en daar een prikkelend stressmomentje ertussendoor. Dat kan ook bestaan uit een 10 seconden koud water plenzen in je gezicht, een sauna pikken (als je daar fan van bent) of simpelweg intermittent fasting. Minstens 12 uur aaneensluitend geen voeding, wel water! Dat betekent vanaf 19.00 uur vanavond niks eten tot morgenochtend 7.00 uur. Zo simpel kan het zijn.

Liefs
Mara Vé